Spis treści:
Nawykowe oddychanie przez usta – jakie niesie ze sobą konsekwencje?
Co to znaczy prawidłowo oddychać?
Przyczyny nieprawidłowego oddychania torem ustnym
Konsekwencje nawykowego oddychania przez usta
Ważna jest obserwacja!
Nawykowe oddychanie przez usta – jakie niesie ze sobą konsekwencje?
Podstawową i jedną z najważniejszych czynności człowieka jest oddychanie. Pojawia się już podczas narodzin razem z naszym pierwszym krzykiem i bezwarunkowo towarzyszy nam do końca życia. Oddychanie jak i połykanie, żucie, gryzienie oraz inne aktywności niewerbalne (np. ziewanie) należą do grupy tzw. czynności prymarnych (pierwotnych), które kształtują się wcześniej niż sama mowa.
…ale co to znaczy prawidłowo oddychać?
Normatywne i fizjologiczne oddychanie powinno odbywać się przez nos przy zwartych wargach. Powietrze przechodząc przez nos zostaje odpowiednio ogrzane, oczyszczone oraz nawilżone. Następnie wędruje do dalszej części górnych, a później dolnych dróg oddechowych. W samym akcie oddychania ważne jest, aby nasze mięśnie oddechowe jak i artykulacyjne były zrelaksowane, bez żadnych zbędnych napięć.
Przyczyny nieprawidłowego oddychania torem ustnym
Do najczęstszych przyczyn nawykowego oddychania przez usta zalicza się:
- obniżone napięcie mięśniowe narządu artykulacyjnego,
- mała sprawność mięśnia okrężnego warg,
- nieprawidłowa budowa nosa (np. skrzywienie przegrody nosowej),
- niedrożny nos (np. przez alergię, polipy),
- infekcje górnych dróg oddechowych,
- przerośnięte migdałki podniebienne oraz migdałek gardłowy tzw. trzeci migdał,
- zły nawyk.
Konsekwencje nawykowego oddychania przez usta
Pojawienie się dysfunkcji oddychania w młodym wieku może skutkować:
- nieprawidłowym rozwojem twarzoczaszki (np. twarz adenoidalna),
- wadami zgryzu i uzębienia,
- wysoko wysklepionym podniebieniem,
- zmianami w stawie skroniowo-żuchwowym,
- niedotlenieniem układu nerwowego, co może przyczynić się do zaburzeń koncentracji oraz męczliwości,
- częstymi infekcjami górnych dróg oddechowych,
- obniżonym napięciem mięśniowym narządu artykulacyjnego (warg oraz języka),
- nieprawidłową pozycją spoczynkową języka,
- nieprawidłowym rozwojem mowy i pojawieniem się wad wymowy.
Ważna jest obserwacja!
Aby sprawdzić czy nie występuję u twojego dziecka dysfunkcja oddychania należy zaobserwować czy twoje dziecko…
- oddycha z otwartą buzią podczas zabawy/snu?
- chodzi z otwartą buzią?
- chrapie w nocy?
- ma podkrążone oczy?
- jest często przeziębione?
- mówi przez nos?
- ma zmienioną barwę głosu?
Jeśli zauważymy jakąkolwiek z wymienionych nieprawidłowości oraz zdecydowaną przewagę oddychania torem ustnym to w pierwszej kolejności należy zgłosić się do specjalisty – laryngologa. On dokładnie oceni budowę, wykryje przyczynę oraz w razie potrzeby skieruje na dokładniejsze badania. Jeśli po usunięciu przyczyny pozostał nawyk oraz mało sprawny narząd artykulacyjny, to w tym momencie należy udać się do logopedy, który przeprowadzi dokładny wywiad oraz badania, a następnie wdroży skuteczną terapię opierającą się na usprawnianiu mięśni artykulacyjnych oraz wypracowaniu właściwego toru przepływu powietrza.